تعویض مفصل ران چیست و چگونه انجام می شود؟
تعویض مفصل ران روشی است که در آن پزشک مفصل لگن دردناک یا آرتروز را برمی دارد و سپس یک مفصل مصنوعی را که اغلب از فلز، سرامیک یا پلاستیک سخت ساخته شده است، نصب می کند. این جراحی اغلب زمانی انجام می شود که سایر درمان ها در کاهش درد و بهبود عملکرد لگن موفق نبوده اند.
انجام این روش می تواند باعث کاهش درد و بهبود عملکرد فرد شود. توجه داشته باشید که آرتریت شایع ترین علت این روش است. در ادامه با تعویض مفصل ران، دلایل انجام آن و روش های مختلفی که برای آن وجود دارد بیشتر آشنا می شویم.
جراحی تعویض مفصل ران چیست؟
جراحی تعویض مفصل ران توسط دکتر منصوری که به عنوان آرتروپلاستی مفصل ران نیز شناخته می شود، عملی است که برای کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل ران با جایگزینی تمام یا بخشی از مفصل ران آسیب دیده با یک جزء مصنوعی انجام می شود. مفصل ران یک مفصل گوی و کاسه ای است. این مفصل بخشی از سر استخوان ران یا استخوان ران و استخوان لگن است.
در این مفصل سر استخوان ران در استخوان لگن قرار دارد و در آن حرکت می کند. در جراحی تعویض مفصل ران، سر استخوان ران، بخشی از مفصل که استخوان لگن را تشکیل می دهد یا هر دو قسمت را می توان با اجزای مصنوعی جایگزین کرد. هدف از جراحی لگن کاهش درد و ناراحتی و همچنین بهبود توانایی فرد برای انجام بهتر فعالیت های روزانه است.
دلایل تعویض مفصل ران
آسیب‌های خاص و آسیب به مفصل ران می‌تواند باعث ایجاد شرایطی شود که نیاز به جراحی تعویض مفصل ران دارند. از جمله بیماری ها و عللی که باعث آسیب به مفصل ران و در نهایت جایگزینی مفصل ران می شود می توان به موارد زیر اشاره کرد.
آرتروز یا آرتروز: در این بیماری غضروف مفصلی که به حرکت استخوان ها و کاهش اصطکاک بین آنها کمک می کند آسیب دیده و از بین می رود.
آرتریت روماتوئید: این بیماری زمینه خود ایمنی دارد و نتیجه واکنش بیش از حد سیستم ایمنی به محرک ها است. آرتریت باعث التهاب در غضروف مفصل و گاهی اوقات استخوان زیر غضروف می شود. این بیماری باعث آسیب و تغییر شکل مفاصل می شود.
استئونکروز: اگر خون کافی به سر فمور نرسد، مرگ سلولی، تغییر شکل و تخریب سر استخوان ران رخ می دهد. این حالت در اثر صدمات، شکستگی و دررفتگی سر استخوان لگن و استخوان ران ایجاد می شود.
تومورهایی که باعث درگیری لگن می شوند.
صدمات و آسیب های مفصل ران
همچنین، اگر درد لگن دارای ویژگی های زیر باشد، جایگزینی به تغییر کمک می کند:
درد مداومی که به مسکن های مختلف پاسخ نمی دهد.
دردی که با راه رفتن حتی با عصا و واکر بدتر می شود.
درد مفاصل قولنجی که خواب بیمار را مختل می کند.
دردی که مانع از فعالیت هایی مانند پانسمان می شود.
زمانی که درد بالا یا پایین رفتن از پله ها را غیرممکن می کند.
درد آنقدر شدید است که بلند شدن از حالت نشسته دشوار است.
به خاطر داشته باشید که قبل از جراحی تعویض مفصل ران، پزشک در ابتدا درمان های دیگری مانند داروها، فیزیوتراپی، تزریق داروهای ضد التهابی و استفاده از عصا یا واکر را پیشنهاد می کند. اگر این درمان ها با شکست مواجه شوند، جراحی مفصل ران به عنوان یک روش درمانی توصیه می شود.
علاوه بر این، اگرچه مواد مورد استفاده در پروتزهای تعویض مفصل ران باعث ماندگاری طولانی مدت آنها می شود، تعویض مفصل ران در افراد جوان ممکن است در آینده نیاز به جراحی مجدد داشته باشد.
کدام افراد برای تعویض مفصل ران مناسب هستند؟
جراحی تعویض مفصل ران زمانی توصیه می شود که آسیب مفصل ران باعث دردی شود که به درمان های کم تهاجمی پاسخ نمی دهد و در فعالیت های روزانه فرد اختلال ایجاد می کند. افرادی که شرایط زیر را دارند کاندیدای خوبی برای جراحی تعویض مفصل ران هستند:
آسیب به مفصل ران می تواند ناشی از شرایطی مانند آرتریت، آرتروز، پوکی استخوان یا آرتروز مفصل ران باشد.
صدمات و آسیب های مفصل ران باعث مشکلات مفصلی می شود.
سایر درمان‌ها، از جمله فیزیوتراپی و ورزش، کمک‌های حرکتی و داروهای بدون نسخه ممکن است در تسکین درد و ناراحتی مؤثر نباشند.
سایر روش های جراحی بی اثر هستند.
از طرف دیگر، اگر بیمار مشکلات زیر را داشته باشد، تعویض مفصل قابل انجام نیست:
مبتلا به بیماری های مزمن مانند بیماری پارکینسون و شرایطی که باعث ضعف شدید عضلانی می شود.
بیماری حاد و التهاب
تعویض مفصل ران چقدر طول می کشد؟
تعویض مفصل ران معمولا یک و نیم تا دو ساعت طول می کشد. پس از جراحی، بیمار باید یک تا دو روز در بیمارستان بماند.
تکنیک های جراحی تعویض مفصل ران
روش های مختلفی برای انجام جراحی تعویض مفصل ران وجود دارد که بسته به شرایط بیمار و علت آسیب دیدگی مفصل ران توصیه می شود. روش ها و انواع مختلف آن عبارتند از:
مروری بر جراحی تعویض مفصل ران: در این جراحی دو قسمت مفصل ران یعنی سر استخوان ران و استخوان ران تعویض می شود.
تعویض جزئی لگن: در این عمل فقط توپ یا سر استخوان ران تعویض می شود.
مفصل ران برای تعویض از زوایای مختلف قابل دسترسی است.
از جلو یا به سمت مفصل ران
به مفصل ران از پهلو یا پهلو
پشت یا پشت مفصل ران
دو روش کلی برای تعویض مفصل ران وجود دارد:
روش کم تهاجمی: هدف این روش به حداقل رساندن آسیب به سایر بافت ها مانند ماهیچه ها و عروق خونی است. این روش فقط با جراحی قدامی مفصل ران امکان پذیر بود، اما امروزه جراحان این نوع عمل تعویض مفصل ران را با روش های پشت به پشت نیز انجام می دهند. از مزایای این روش می توان به کاهش احتمال آسیب عضلانی، درد کمتر، دوره نقاهت کوتاه تر، کاهش زمان بستری و کاهش احتمال زوال مفصل مصنوعی اشاره کرد. این روش جراحی برای همه بیماران مناسب نیست و روند آن شامل عوامل مهمی مانند سن، وزن و شرایط جسمانی می باشد.
روش جراحی سنتی: شامل برش های بیشتر و دوره نقاهت و بستری طولانی تری است.
نتیجه
تعویض مفصل ران برای افراد مسن، یا گاهی اوقات برای جوانان، جراحی است که به آنها اجازه می دهد تا فعالیت های عادی زندگی خود را که نیاز به پیاده روی دارند، از سر بگیرند. این روش پس از شکست همه روش های درمانی دیگر توصیه می شود و در این زمان می توان به جای هر دو قسمتی از لگن یا قسمتی از استخوان ران را جایگزین کرد. بسته به تشخیص پزشک، تعویض مفصل ران می تواند از جلو، پهلو یا پشت انجام شود و جراحی حدود یک تا دو ساعت طول خواهد کشید.